Vermogensverdeling
7 oktober 2017
Onlangs publiceerde de Zwitserse verzekeraar Allianz een rangorde van rijkste landen. Dit keer niet naar inkomen per hoofd — Nederland staat dan ergens op de twaalfde of dertiende plek — maar naar vermogen. Denk aan spaartegoeden, beleggingen, onroerend goed en dergelijke. Nederland stond vorig jaar op een verrassende zesde plek met een gemiddeld vermogen van zo'n 130.000 euro per inwoner.
Nu zijn cijfers over de vermogensverdeling lastig te interpreteren omdat steeds weer andere maatstaven worden aangelegd. Om te beginnen zouden de schulden van het vermogen moeten worden afgetrokken. Omdat Nederlanders forse hypotheekschulden hebben, bleef er vorig jaar rond de 80.000 euro per persoon aan (netto) vermogen over.
Dat lijkt toch nog een fors bedrag en dat komt doordat Allianz de pensioenen meetelt in het vermogen. Via een rekenmethode kun je de toekomstige pensioenuitkeringen naar het heden brengen en vervolgens bij het vermogen optellen. Aangezien we een royaal pensioenstelsel hebben, zit Nederland, ook na aftrek van de schulden, in de toptien van vermogenbezitters.
Ons eigen Bureau voor de Statistiek (CBS) komt met heel andere getallen. Dat komt in de eerste plaats doordat het CBS de pensioenen niet meetelt. In de tweede plaats berekent het CBS het vermogen niet per persoon, maar per huishouden. Het gemiddeld vermogen waar het CBS dan op uitkomt, 140.000 euro in 2015, is op geen enkele manier te vergelijken met de Allianz-cijfers. Wel is duidelijk dat Nederland, door het niet meetellen van de pensioenen, aanzienlijk lager op de internationale ranglijst zou staan.
Als u nog een voetangel aankunt: het CBS publiceert naast het gemiddeld ook het zogenaamde mediaan vermogen, ook wel doorsneevermogen genoemd. Het gemiddelde wordt omhoog getrokken door enkele zeer hoge vermogens, soms van enkele miljarden euro’s, en zegt daarom weinig. Het mediaan vermogen is de middelste waarneming. Dus als er vijf vermogensbezitters op een rijtje staan, gaat het om het vermogen van nummer drie in de rij.
Zoals gezegd was in 2015 (de meest recente CBS-cijfers) het gemiddeld vermogen 140.000 euro, terwijl het mediaan vermogen ruim 17.000 euro bedroeg. Let wel: per huishouden, niet per persoon. We komen nu bij het soort cijfers waarin de meeste mensen zich min of meer zullen herkennen. Er gaapt dan ook een forse afstand tussen de Allianz-cijfers en de dagelijkse werkelijkheid in Nederland.
Actuele Beschouwingen