Internationale handel
3 juni 2017
Als een Nederlandse onderneming haar producten verkoopt aan een bedrijf in, zeg, Enschede is het gewoon handel. Rijdt de vrachtauto tien minuten verder de Duitse grens over, dan is het opeens export. Met het passeren van een grens wordt handel internationale handel en kan vervolgens de speelbal worden van al dan niet merkwaardige ideeën over grensoverschrijdend goederenverkeer.
De Amerikaanse president Trump vindt de Duitsers “slecht, heel slecht”. Reden: ze verkopen zo veel auto’s aan Amerikanen. Daarmee ziet Trump wel een kleinigheid over het hoofd. De essentie van internationale handel, zoals van elke vorm van handel, is immers dat die pas plaats vindt als beide partijen, koper en verkoper, dat willen. En Amerikanen kopen nu eenmaal graag Duitse auto’s.
In essentie is er geen verschil met handel tussen bijvoorbeeld Friese en Drentse ondernemingen. Probleem is wel dat internationale handel te maken heeft met nationale staten en die kunnen aan hun grenzen moeilijk doen als ze buitenlandse producten liever niet invoeren. Maar elke ingreep aan de grens is een ingreep in een transactie die partijen elk voor zich profijtelijk achten.
Westerse landen hebben slechte ervaringen opgedaan in de jaren dertig, toen overheden hun economieën gingen beschermen. Ze tuigden een indrukwekkend systeem van protectie op, vooral bestaand uit invoerrechten, die bedoeld waren om buitenlandse producten duurder te maken. Maar als één land daarmee begint, laten andere landen dat niet op zich zitten. Als represaille gaan ze ook protectionistische maatregelen nemen. Het gevolg was dat de internationale handel inkromp en daarmee de welvaart.
Er zijn zeker argumenten te bedenken om een protectionistisch beleid te voeren. Bijvoorbeeld als handel oneerlijke handel is. Een land kan zijn wisselkoers kunstmatig laag houden of zijn eigen producenten subsidiëren met bijvoorbeeld belastingvoordelen of goedkope energie. Ook kan een buitenlandse onderneming zijn producten onder de kostprijs dumpen met het doel snel de markt te veroveren, om daarna de prijs te verhogen. Een ander argument is dat een land zijn nog jonge industrie tijdelijk wil beschermen.
Bij de export van Duitse auto’s naar de Verenigde Staten is geen van deze argumenten aan de orde. Als Trump echt de invoer van Duitse auto’s wil verminderen, moet hij ervoor zorgen dat de Amerikanen even goede auto’s als de Duitse maken.
Actuele Beschouwingen